Schedel en hersentrauma

Schedelletsels worden onderverdeeld in 3 categorieën

1. De lineaire schedelfracturen waarbij er ten gevolge van het accident een barst of een breuk optreedt van de schedel. Op zich behoeft dergelijke schedelbarst geen bijzondere behandeling en zijn de 2 schedelfragmenten binnen korte tijdsperiode terug aan elkaar gegroeid.
2. Een tweede type letsel is de schedelbasisfractuur waarbij er een barst ontstaat bij de basis van de schedel. Afhankelijk van de plaats van deze fractuur kan dit belangrijke gevolgen hebben. Wanneer de breuk zich situeert bij de oogkassen kan dit tot zichtsdaling leiden. Wanneer de breuk ontstaat bij de neusbrug kan dit leiden tot een gescheurd hersenvlies waardoor het hersenvocht via de neus lekt. Dan is er een risico dat bacterieën vanuit de neus de schedel binnen dringen en tot een hersenvliesontsteking kunnen leiden. Breuken die ontstaan bij de rotsbeenderen (bij het oor) kunnen leiden tot gehoorsverlies.
3. Een derde type schedelletsel is de zogenaamde impressiefractuur waarbij het schedelbot door het accident naar binnen wordt gedrukt. Dit type dient meestal operatief hersteld te worden omdat het botfragment het hersenvlies en de hersenen kan beschadigen. 

Hersenletsels

Bij hersenletsels maken we onderscheid tussen een hersenschudding en verschillende vormen van traumatische hersenbloedingen.

De hersenschudding of commotio cerebri gaat gepaard met kortdurend bewustzijnsverlies waarbij de patiënt zich na het ongeval de periode van voor en tijdens het ongeval niet meer kan herinneren. Bij deze patiënten is er operatieve ingreep vaak niet noodzakelijk.

Traumatische hersenbloedingen

• Chronisch subdurale bloeding: dit is het type bloeding dat meestal bij oudere mensen optreedt, vaak na een heel mild trauma. Dit kan zelfs ontstaan na simpelweg het hoofd gestoten te hebben. Bij dit type trauma scheurt er een kleine ader die de hersenen verbindt met het hersenvlies en als dusdanig gaat lekken. Dit leidt tot een bloeding tussen de hersenen en het hersenvlies maar doordat dit zeer langzaam lekt, leidt dit vaak pas weken tot maanden na het lichte accident tot klachten. De meest voorkomende klacht is hoofdpijn en krachtsverlies van één zijde van het lichaam. In principe is de enige behandeling voor dergelijk type van bloedingen een operatief ingrijpen waarbij de bloeding wordt verwijderd en de holte tussen hersenvlies en hersenen wordt uitgespoeld.
  
  
• Acuut subdurale bloeding: dit type wordt veroorzaakt door een ernstig accident waarbij er een belangrijke bloeding optreedt tussen de hersenen en het hersenvlies en dit op zeer korte termijn. Deze bloeding gaat ook bijna altijd gepaard met een belangrijke kwetsuur van het onderliggende hersenweefsel. Patiënten met dergelijke bloeding dienen meestal dringend geopereerd te worden. Echter, de prognose van dergelijke bloeding blijft ondanks een operatie ongunstig.  Dit type bloeding leidt vaakt tot belangrijke neurologische uitval of blijvend coma of overlijden van de patiënt.
  
  
• Epidurale bloeding: dit type bloeding ontstaat meestal na een schedelbreuk waarbij door de breuk een slagader wordt gekwetst die zijn beurt weer leidt tot een belangrijke bloeding tussen het hersenvlies en de binnenkant van de schedel.  Dergelijke bloedingen kunnen levensbedreigend zijn indien ze niet op tijd worden gediagnosticeerd en behandeld. Ook hier is de enige behandeling een dringende operatie met verwijderen van de bloedklonter en het stelpen van het gekwetste bloedvat.

Hersenschade en zwelling

• Diffuus uitwendige schade: dit type wordt veroorzaakt door het ernstig heen en weer shudden van de hersenen. Hierbij worden de verbindingen tussen de hersencellen vaak verbroken. Meestal lijdt dit type tot ernstig coma, hersenzwelling of overlijden van de patiënt. Patiënten die dit type van hersentrauma overleven blijven vaak levenslang zwaar gehandicapt of in een vegetatieve toestand.
   
• Hersenzwelling: een belangrijk probleem dat vaak gepaard gaat met een ernstig schedel- en hersentrauma is hersenzwelling of hersenoedeem. Een trauma veroorzaakt een ernstige rechtstreekse impact op het hersenweefsel dat als reactie hierop gaat zwellen. Wanneer de hersenen een beetje zwellen geeft dit meestal weinig problemen, maar wanneer de hersenen een grotere zwelling ontwikkelen, kan dit tot de dood leiden. De hersenen zitten in een gesloten doos, met name de schedel. Wanneer de hersenen oncontroleerbaar zwellen, stijgt de druk in de schedel waardoor de bloedtoevoer vanuit het hart beperkt wordt. Vervolgens onstaat er een zuurstofgebrek in de hersenen die dan progressief afsterven, wat op zich weer leidt tot toenemende zwelling en alzo komt het in een vicieuze circel terecht. Wanneer dit proces oncontroleerbaar is, zal dit tot hersendood leiden. De behandeling van dergelijke hersenzwelling bestaat uit het in een kunstmatig coma brengen van de patiënt met beademing, vochtafdrijvende medicatie, plaatsen van een drainagebuisje waardoor hersenvocht kan worden afgevoerd en soms het tijdelijk wegnemen van een groot deel van de schedel om de hersenen plaats te geven om te kunnen zwellen. Het spreekt voor zich dat patiënten met een ernstig schedel- of hersenletsel worden opgenomen op de dienst intensieve zorgen.