Hersenabces

Incidentie

De incidentie van hersenabcessen wordt geschat op 0,3-1,3 gevallen per 100.000 mensen per jaar in ontwikkelde landen. de gemiddelde leeftijd van patiënten met een hersenabces is 52 jaar. Er zijn verschillende factoren die het risico op het ontwikkelen van een hersenabces kunnen verhogen, waaronder:

• Een verzwakt immuunsysteem: Mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals mensen met HIV/AIDS of die chemotherapie ondergaan, lopen een hoger risico op het ontwikkelen van een hersenabces.
• Infecties: Infecties elders in het lichaam, zoals tandinfecties of sinusinfecties, kunnen zich verspreiden naar de hersenen en abcessen veroorzaken.
• Hoofdtrauma: Trauma aan het hoofd kan ervoor zorgen dat bacteriën de hersenen binnendringen en een abces veroorzaken.
• Intraveneus drugsgebruik: Het delen van naalden of het injecteren van drugs kan het risico op het ontwikkelen van een hersenabces verhogen.

Andere risicofactoren zijn bepaalde medische aandoeningen, zoals hartafwijkingen, suikerziekte ... en bepaalde medische procedures, zoals een hersenoperatie.

Symptomen

De symptomen van een hersenabces zijn onder andere hoofdpijn, koorts en koude rillingen, nekstijfheid, misselijkheid en braken, veranderingen in de mentale toestand zoals verwarring of slaperigheid, visuele stoornissen, zwakte aan één kant van het lichaam, verminderd gevoel hebben en toevallen.

De symptomen van een hersenabces kunnen variëren, afhankelijk van de grootte en de plaats van het abces, en van de patiënt zelf.

Diagnose

De diagnose wordt gesteld door middel van een MRI-onderzoek. Dit is het meest gevoelige onderzoek om dergelijke afwijkingen te diagnosticeren. Echter geen enkel onderzoek kan op voorhand met 100% zekerheid stellen dat het wel degelijk om een hersenabces gaat. Het onderscheid tussen hersentumor en hersenabces op MRI is zeker niet altijd even eenvoudig.

Behandeling

Een hersenabces is een aandoening die in principe redelijk goed te behandelen is. In eerste instantie moet de diagnose met zekerheid worden gesteld en indien het om een hersenabces gaat, moet het type van bacterie worden geïndentificeerd.  Wanneer een patiënt zich presenteert met een klein hersenabces zal in eerste instantie een biopsie van dit abces worden verricht om de diagnose met zekerheid te kunnen stellen, alsook het type van bacterie te kunnen identificeren. Vervolgens zal gestart worden met een hoge dosis antibiotica via een infuus. Meestal duurt dergelijke antibiotica-behandeling enkele weken tot maanden. Wanneer een hersenabces zeer groot is, zal operatief ingrijpen noodzakelijk zijn om het abces te verwijderen en zo het massa-effect van het abces op te heffen. Ook daarna kan men via laboratorium onderzoek van het verwijderde weefsel de diagnose met zekerheid stellen, alsook de oorzakelijke bacterie identificeren. Ook hierna volgt een wekenlange antibioticatherapie via een infuus en meestal na ontslag ook nog een antibioticatherapie via tabletten.

Opname

Na een ingreep voor een hersenabces zal de patiënt gedurende één nacht worden opgenomen op de afdeling intensieve zorgen respectievelijk neurologie/mediumcare neurochirurgie. De eerste dag na de ingreep wordt een controle CT-scan van de hersenen verricht en indien deze geen bijzonderheden toont, kan de patiënt naar de verpleegafdeling neurochirurgie worden overgeplaatst.

Indien er complicaties zijn opgetreden tijdens of na de ingreep, is het mogelijk dat de patiënt langer ter observatie blijft opgenomen. De opname duur is dan ook afhankelijk van de toestand van de patiënt.

Nabehandeling

Afhankelijk van het beloop na de ingreep, zal er samen met de patiënt worden gekeken wanneer vervolgafspraken moeten plaatsvinden.

Het is mogelijk dat er voor deze vervolgafspraken nog hersenscans worden verricht ter controle.